top of page
Logo wystawy zabawa w dom

wirtualna wystawa  ZABAWA W DOM

Odsłona 9. - Generalne porządki

Utrzymanie ładu wokół siebie jest naturalną potrzebą człowieka, jednak przez wiele stuleci pojęcie schludnego wnętrza znacznie odbiegało od współczesnego. Porządek zredefiniowali XVII-wieczni Holendrzy, których domy lśniły czystością. Wiernie odtworzone akcesoria do sprzątania – np. miotły, szczotki, a także żelazka – znajdowały się w pralniach i suszarniach miniaturowych holenderskich domów kredensowych. Podobne sprzęty, a później całe szafy gospodarcze, można było znaleźć w edukacyjnych, przeznaczonych do zabawy kuchniach norymberskich. Choć w XIX w. dziewczynki chętnie korzystały z małych żelazek do prasowania lalczynych ubiorów, trudno znaleźć pochodzące z tego okresu przykłady funkcjonalnych zabawek związanych np. z zamiataniem czy myciem podłóg – być może dzieci z zamożnych rodzin nie odtwarzały w zabawach naśladowczych tych należących do służby czynności? W XX w., zwłaszcza od lat powojennych, sprzątaniem zajmowała się już niemal każda pani domu, a pomoc najmłodszych była przy tym wprost nieoceniona. Wtedy też popularne stały się dopasowane do dziecięcych rąk szczotki, miotły i szufelki, a nawet malutkie, lecz działające odkurzacze, dzięki którym generalne porządki mogły być nie lada atrakcją.

9.1

Odkurzacz ręczny „Regina” 

Mechaniczny, plastikowy odkurzacz (wys. 41 cm) z obrotową szczotką do czyszczenia dywanów oraz otwieranym pojemnikiem na kurz i śmieci. Wyrób firmy Theo Klein GmbH, RFN, lata 80. XX w.

9.2

Pokój gospodarczy „Modella”

Pomieszczenie (wys. 16 cm) z tekturowymi, zadrukowanymi ścianami, meble i wyposażenie plastikowe. Wyrób firmy MODELLA Paul Kerkmann, Wesel-Flüren, RFN, lata 70. XX w. 

9.3

Zestaw „Kinder-putzset” 

Zestaw plastikowych akcesoriów do sprzątania dla lalek, złożony ze szczotek, szufelki i wiadra, mocowany na oryginalnej tekturce (szer. 11,5 cm). Wyrób rzemieślniczy, RFN (?), lata 70-80. XX w.

9.4

Kosz na śmieci 

Działająca temperówka w formie plastikowego pojemnika na śmieci (wys. 5 cm) z unoszoną pokrywą. Wyrób Spółdzielni Rzemieślniczej MILANÓWEK w Milanówku, Polska, 1984 r.

9.5

Zestaw do sprzątania 

Komplet drewnianych szczotek, zmiotka, metalowa szufelka, gąbka oraz prawdziwe mydło, mocowane na oryginalnej tekturce (szer. 14,5 cm). Wyrób rzemieślniczy, NRD, lata 50-60. XX w.

9.6

Żelazko z duszą 

Miniaturowe, metalowe żelazko (wys. 7,5 cm) do wstążek i koronek, z drewnianą rączką i klapką umożliwiającą wkładanie rozgrzanej  duszy. Wyrób rzemieślniczy, Polska, lata 50-60. XX w.

9.7

Komplet „Jean” 

Plastikowe wyposażenie pomieszczenia gospodarczego: szafa (wys. 9 cm), pralka, suszarka, deska do prasowania, żelazko, magiel i odkurzacz. Wyrób firmy JEAN Jean Höfler, Fürth, RFN, lata 70. XX w.

9.8

Szafa gospodarcza 

Drewniana, malowana szafa (wys. 18 cm) z kompletem szczotek o zróżnicowanym włosiu, mopem, zmiotką oraz szufelką metalową. Wyrób rzemieślniczy, NRD, lata 50-60. XX w. 

9.9

Żelazko „Rauco” 

Metalowe żelazko dziecięce (wys. 8 cm) z drewnianą rączką pokrytą lakierem oraz aluminiową podstawką. Wyrób firmy RAUCO Raukamp GmbH & Co.KG, Velbert, RFN, lata 50. XX w. 

9.10

Zestaw „Zosia Samosia” 

Plastikowe, miniaturowe akcesoria do sprzątania zamocowane na oryginalnej tekturce (szer. 20 cm). Wyrób Spółdzielni Pracy BOBO RADOŚĆ (?) w Radości, Polska, lata 70-80. XX w.

9.11

Komplet ze stojakiem 

Drewniany, malowany stojak (wys. 10 cm) z kompletem różnorodnych szczotek, mopem, zmiotką i metalową szufelką. Wyrób rzemieślniczy, NRD, lata 50-60. XX w.

9.12

Zestaw dziecięcy 

Komplet plastikowych akcesoriów do sprzątania, w tym wiadro (wys. 8,5 cm), szufelka i zmiotka z syntetycznym włosiem. Producent nieznany, NRD/RFN (?), lata 80-90. XX w.

Logo Ministerstwa Kultury

Kurator wystawy: Aneta Popiel-Machnicka

Scenariusz i teksty wystawy: Zofia Jusiak

Współpraca i korekta tekstów: Dagna Cichoń

Tłumaczenia: Patryk Zacharzewski

Projekt i wykonanie wystawy wirtualnej: Mariusz Milewski Współpraca graficzna: Violetta Popiel-Machnicka

Podziękowania: Róża i Lew

PARTNERZY

Logo Polskie Radio Dzieciom
Logo Zwalcz nude
Logo Radio dla Ciebie
Logo Czas Dzieci
Logo Miasto Dzieci
Logo Moi-Mili

Dołożyliśmy wszelkich starań, by strona prezentująca wirtualną wystawę ZABAWA W DOM była dostępna dla jak najszerszej grupy użytkowników, niezależnie od używanej technologii, oprogramowania czy posiadanej dysfunkcji i spełniała maksimum międzynarodowych wytycznych Web Content Accessibility Guidelines 2.0 (WCAG 2.0). 

bottom of page