top of page

Lalki „szmacianki” były jednymi z najbardziej rozpoznawalnych zabawek okresu powojennego. Ze względu na specyfikę wykonania – kruchy celuloid oraz podatną na zabrudzenia i przetarcia tkaninę wypełnioną „na sztywno” trocinami lub szarpanką bawełnianą – łatwo ulegały zniszczeniu. Niedrogie i łatwo dostępne „szmacianki” nie pełniły funkcji dekoracyjnych i nie dbano o nie tak, jak np. o kosztowne lalki porcelanowe. Większość z nich przeznaczano na eksport, więc do dziś w naszym kraju zachowało się ich bardzo niewiele. Warto pamiętać, że te popularne niegdyś zabawki mają dziś status przedmiotów kolekcjonerskich, ale są też zabytkami kultury materialnej i obiektami o bardzo ciekawej historii.


HISTORIA
Lalka uznawana jest za najstarszą zabawkę w dziejach ludzkości, jednak przez wiele wieków dziewczynki wykonywały swoje lalki samodzielnie . . . 

POLSKIE LALKI SZMACIANKI

hit eksportowy okresu PRL-u

szmacianki plakat.jpg

1.

KASIA 

Lalka popularna stojąca (wys. ok. 34 cm), w stroju ludowym ze sztucznego jedwabiu i w aksamitnym serdaczku, włosy z żółtej wiskozy, na podeszwie naklejka eksportowa „POLAND”. Wyrób rzemieślniczy, Polska, lata 50. XX w.

2.

HOLENDERKA 

Lalka regionalna stojąca (wys. ok. 35 cm), w charakterystycznym czepcu i tradycyjnym stroju holenderskim z tkaniny bawełnianej, włosy z pomarańczowej wiskozy. Wyrób rzemieślniczy, Polska, lata 60-70. XX w.

3.

MURZYNKA 

Lalka popularna siedząca (wys. ok. 28 cm), w stroju i turbanie z tkaniny bawełnianej, włosy z wiskozy, kolczyki celuloidowe, maska impregnowana, lakierowana na brązowo. Wyrób Spółdzielni Pracy „Spad” w Warszawie (?), Polska, lata 50-60. XX w.

4.

CHŁOPIEC 

Lalka stojąca (wys. ok. 45 cm), w jesiennym komplecie (płaszczyk, spodnie, czapka) z tkaniny bawełnianej gładkiej i w kratkę, włosy ze sztywnej, żółtej wiskozy, z dodatkowym mocowaniem wokół szyi. Wyrób rzemieślniczy, Polska, lata 60. XX w.

5.

ELEGANTKA

Lalka stojąca (wys. ok. 47 cm), w sukience z tkaniny bawełnianej w groszki, włosy ze sztywnej, czarnej wiskozy z dodatkowym mocowaniem wokół szyi, brak oryginalnych bucików. Wyrób rzemieślniczy, Polska, lata 60-70. XX w.